Myśląc o logistyce, automatycznie wyobrażamy sobie wielkie hale magazynowe, i słusznie. Duża powierzchnia, różnorodne produkty sprawiają, że utrzymanie porządku oraz płynności na magazynie to nie lada wyzwanie, z którym zmaga się każdy operator logistyczny.
Jednym z elementów, który ma wpływ na zarządzanie stanem magazynowym, jest wskaźnik rotacji zapasów, dlatego w tym wpisie wyjaśnimy, czym on jest, jakie informacje możemy dzięki niemu uzyskać oraz jak go obliczyć.
Wskaźnik rotacji zapasów określa nam, jak długo dany towar znajduje się na hali, zanim zostanie przekazany do np. sprzedaży. Wyrażany jest liczbowo i dotyczy wybranego okresu, może to być miesiąc, kwartał lub rok. W tym momencie należy rozgraniczyć dwa pojęcia wskaźnik rotacji zapasów oraz cykl rotacji zapasów, który inaczej jest nazywany wskaźnikiem rotacji zapasów w dniach.
Wskaźnik rotacji zapasów najprościej mówiąc, określa czas, w jakim firma przekształciła posiadane zapasy w produkty lub je sprzedała. Natomiast wskaźnik rotacji w dniach, pokazuje, ile średnio dni zapas produktów jest przechowywany na magazynie, zanim trafi do sprzedaży lub dalszej produkcji. Jak obliczyć poszczególne wskaźniki przedstawiono poniżej.
Jak wyznaczyć wskaźnik rotacji zapasów w dniach dla okresu rocznego?
Aby wyznaczyć wskaźnik rotacji zapasów w dniach dla okresu rocznego należy podzielić koszt własny sprzedaży w roku przez średnią wartość zapasów w roku. Zostało to przedstawione za pomocą następującego wzoru:
Jak wyznaczyć wskaźnik rotacji zapasów w dniach?
Aby wyznaczyć wskaźnik rotacji zapasów dla okresu rocznego należy podzielić średnią wartość zapasów przez koszt własny sprzedaży, a wynik tego działania przemnożyć przez ilość dni w roku. Zostało to przedstawione za pomocą następującego wzoru:
Skoro mamy już wyjaśnione, czym jest wskaźnik rotacji zapasów oraz jak się go oblicza, to należy przejść do analizy otrzymanych wyników. Uzyskane wartości, nie tylko pomagają przedsiębiorstwu w efektywnym planowaniu zapasów, produkcji oraz tworzeniu prognoz sprzedaży, obliczenie wskaźnika rotacji zapasów wspiera operatora logistycznego w efektywnym zarządzaniu magazynem.
Wysoki wskaźnik zapasów, czy to powód do zadowolenia?
W momencie, gdy wskaźnik rotacji jest wysoki, to nie powinniśmy się za bardzo martwić. Wysoka wartość oznacza, że przechowywane towary nie pozostają długo na magazynie, co wiąże się również z dobrymi wynikami sprzedażowymi. Wysoki wskaźnik rotacji zapasów powinien występować zwłaszcza w firmach z branży spożywczej, gdzie termin przydatności produktów jest z góry określony, a zbyt długie ich przechowywanie może doprowadzić do przeterminowania produktów, co przyniesie przedsiębiorstwu straty. Ważnym elementem, na który należy zwrócić uwagę jest to, że wysoki wskaźnik rotacji zapasów może obrazować aktualne zapotrzebowanie rynku na dane produkty, z tego względu należy dysponować rezerwowym zapasem takich produktów, czy materiałów, tak aby zachować płynność. Z punktu widzenia operatora logistycznego wysoka wartość oznacza konieczność optymalizowania procesów zachodzących na magazynie, ponieważ czas w jakim towar opuszcza magazyn, jest bardzo krótki i ważnym aspektem jest utrzymanie płynności oraz porządku, tak aby realizacja zamówienia przebiegła na najwyższym poziomie.
Niski wskaźnik zapasów czy to problem?
Z kolei niski wskaźnik rotacji może oznaczać, że na magazynie znajduje się zbyt duża liczba towaru względem aktualnego zapotrzebowania. Takie zjawisko wiąże się z generowaniem większych kosztów. Dodatkowo może on sugerować, że rynek nie jest aktualnie zainteresowany tego rodzaju produktem, przez co przedsiębiorstwa powinny być czujne, tak aby nie “mrozić” środków w produktach, które mogą nie zostać sprzedane. Niska wartość wskaźnika rotacji zapasów może skutkować koniecznością organizowania przez firmę wielkich wyprzedaży, czy też popularnego “wietrzenia magazynów”, dlatego ważne jest bieżące analizowanie stanów magazynowych, dzięki czemu przedsiębiorstwo nie będzie musiało wręcz pozbywać się zalegających produktów.
Analiza to klucz do utrzymania płynności oraz porządku na magazynie.
Zdecydowanie, wskaźnik rotacji zapasów, pozwala na lepsze zaplanowanie składowania produktów, czyli podziału magazynu na strefy z produktami o wysokim, średnim oraz niskim wskaźniku rotacji. Jeżeli operator logistyczny w swoim magazynie posiada produkty o różnej wartości, niezbędny jest system do zarządzania zapasami, czyli już wielokrotnie przez nas wspominany system WMS.
Bieżąca analiza stanów magazynowych oraz wskaźnika rotacji zapasów pozwoli na efektywne zarządzanie stanem magazynowym. Oddanie swoich produktów profesjonalnemu operatorowi logistycznemu pozwoli na zadbanie o każdy aspekt składający się na magazynowanie towaru.
